2023 Deprem Hasarlarının Telafisi: Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi ve Yasa Değişikliklerinin Ekonomik Etkileri

06/02/2023 Tarihinde Meydana Gelen Depremlerin Yol Açtığı Ekonomik Kayıpların Telafisi İçin Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi İhdası ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi Önemli Değişiklikler İçermektedir

06.02.2023 Tarihinde Meydana Gelen Deprem Felaketinin Yol Açtığı Ekonomik Kayıpların Telafisi İçin Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi İhdası ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (“Teklif”), 05.07.2023 tarihinde Meclis’e sunuldu.

Teklif metninde yer alan önemli değişiklikler özetle aşağıda yer almaktadır.

I.      Kurumlar Vergisi Oranında 5 Puanlık Bir Artış Yapılmıştır.

Teklif’in 10. maddesi ile genel kurumlar vergisi oranının %20’den %25’e çıkarılması önerilmiştir. Bankalar, 6361 sayılı Kanun kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketlerinin kazançları için uygulanan %25 oranının ise %30’a çıkarılması öngörülmektedir.

Bu değişikliklerin 01.10.2023 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerden başlamak üzere kurumların 2023 hesap dönemi ve izleyen hesap dönemleri için uygulanması, özel hesap dönemine tabi olan mükellefler için de yeni oranların 2023 yılı içinde başlayan hesap dönemleri ve izleyen yıllarda uygulanacağı düzenlenmiştir.

II.   Kurumlar Vergisi İndirim Oranında Değişiklik Yapılmıştır.

Teklif ile ihracat yapan kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına uyguladıkları 1 puanlık indirimin 5 puan olarak uygulanması öngörülmektedir.

III. Kurumların Taşınmaz Satışlarında Uygulanan Kurumlar Vergisi ve KDV İstisnası Kaldırılmıştır.

Gayrimenkul Satış Kazancı İstisnası olarak da bilinen 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu uyarınca en az iki tam yıldır kurumların aktifinde yer alan taşınmazların satışından doğan kazançların %50'lik kısmı, kanun kapsamında öngörülen diğer şartların da sağlanması halinde kurumlar vergisinden, satış işlemi de KDV’den istisna iken kanunun yürürlüğü sonrasında aktife giren taşınmazlar için kurumlar vergisi ve KDV istisnasının kaldırılması öngörülmüş, bu meyanda gerekli değişiklikler önerilmiştir.

Öte yandan kanunun yürürlük tarihi itibariyle halihazırda kurumların aktifine bulunan taşınmazların satışı halinde uygulanacak kurumlar vergisi istisna oranı %25 olarak belirlenmiştir. Teklif’in 4. maddesi ile ilgili kanunun yürürlük tarihi itibariyle halihazırda kurumların aktifinde bulunan taşınmazların satışında KDV istisnasının uygulanmaya devam edileceği düzenlenmiştir.

IV. Taşınmazların Vergisiz Olarak Kısmi Bölünme Yolu ile Devri Uygulamasına Son Verilmiştir.

Teklif’in 9. maddesi ile 01.01.2024 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 19. maddesi kapsamında öngörülen taşınmazların kısmi bölünme suretiyle kayıtlı değerleri üzerinden devri uygulamasına son verilmiştir.

V.    Bazı Fonlara Tanınan Kurumlar Vergisi İstisnası Kaldırılmıştır.

Kanun’un yayım tarihinden sonra iktisap edilenler için geçerli olmak üzere kurumların tam mükellefiyete tabi diğer (tam mükellefiyete tabi girişim sermayesi yatırım fonu hariç) yatırım fonu katılma paylarından elde ettikleri kar payları ile katılma paylarının fona iadesinden doğan gelirlere yönelik istisnanın da kaldırılması teklif edilmektedir.

VI. Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi Getirilmiştir.

Kanunun yayımı tarihi itibariyle ilgili sicile kayıtlı bulunan ve 31.12.2023 tarihine kadar ilk defa tescil edilecek taşıtlardan bir defaya mahsus olarak 2023 yılı için tahakkuk ettirilen Motorlu Taşıtlar Vergisi kadar ek Motorlu Taşıtlar Vergisi alınması önerilmiştir.

Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi’nin ilk taksiti Kanunun yayımını takip eden ay sonuna ikinci taksidi ise Kasım ayı sonuna dek olmak üzere iki eşit taksitte ödenebilecektir.

Teklif kapsamında yukarıda yer verilenler dışında Çevre Kanunu uyarınca tahsil edilen Geri Kazanım Katılım Payı ile ÖTV Kanunu uyarınca bazı mallara uygulanan ÖTV oranının belirlenmesine ilişkin de Cumhurbaşkanı’na verilen yetkilere ilişkin düzenlemeler öngörülmüştür.